Kva tenkjer du på når du les dette?

Ein ungdomsskuleelev i 9. klasse fortalde at dei skal ha prosjekt om Afghanistan denne veka. Eg fortalde om Drageløparen. Forfattaren fortel om oppveksten i Kabul. Dei måtte rømma til USA, men minna om livet i Kabul då han vaks opp, var med han - og heilt tydelege. Eg fortalde han også om granateplehagane rundt Kandahar og om korleis det hadde gått med dei.

I dag vil eg dela eit dikt som eg skreiv etter avslutninga til Stord ungdomsskule i 2009.

I går var eg på avslutning

for tiendeklassingane.

Dei gledde oss alle med

spel, song og dans.

Så fekk dei vitnemåla sine.

Mens eg sat der,

kom eg til å tenkja på

granatepla i Afghanistan

dei beste granatepla i heile verda

i skråningane rundt Kandahar

strålande blomeprakt

om våren

og glade menneske

som plukka epla om hausten

så kom krigane

og no er granateplehagane fulle av

bomber og granatar

Tenk om, tenkte eg. 

(ABM  19.06.09)

Krusifikset i Røldal kyrkje

Eg sit her nede med

Røldal kyrkje

og undrar meg over

kristusfiguren som sveitta

ein gong i året.

og lækte halte

og blinde

sa dei i gamle

dagar.

Pilgrrimen kom

frå fjerne stader.

blinde og halte

med stav og

på krykkjer.

Så stod pilgrimen

framfor krusifikset

ba om lækjedom

og Guds fred.

så gjekk han

derifrå og var fælande

frisk

fortel sogene.

og eg undrar meg over

kva tenkte pilgrimen på

kor hardt måtte han tru.

var han aldri usikker

når han vandra

på den lange pilgrimsferda si. 

(ABM 29.09.2013)

Romskip III

I går la FN fram Miljø- og klimarapport. Ein liten kommentar

Kapteinen snakka i høgtalaren

om framtida si:

-Til høgre ser de

Perleporten vid.

-Skal me inn der nå?

-Nei eg set den

atomatiske piloten på

og så let me ferda gå

på lykke og fromme

i verdsrommet så.

Me syng og er glade

Ei tusen års tid-

til lufta er tett og grå.

-Dette må de ordna nå

De kan ikkje venta til etterpå,

stod det på skjermen då.

Men tida var runne ut.

Romskipet hadde segla aude og tom

som ein svart klump

i det endelause rømderom 

(ABM 28.09.2013)

Ein fri dag

I dag gjekk eg langs

dei vide liene

og innover fjella

Stille i lufta.

Sol mellom høge skyer.

I New York myldrar

det av folk.

I Berlin er det kø

framfor kiosken

på hjørnet.

I London smiler dei

og i Paris helsar

dei på meg.

Men eg orkar ikkje

innom Damaskus

 i dag

Eg vil kvila alle

sansane og hjernen

sitja på fjellet over

den stille fjorden

og tenkja på ingen ting. 

(ABM 27.09.2013)

Stor frykt

Ordet terror tyder

stor frykt

Terroristen gjer

handlingar som

skaper stor frykt.

Terroristen sprengjer

bomber og skyt

seg sjølv og

tilfeldige andre

menneske for å

skapa stor frykt.

Terroristen hadde truleg

foreldre, læremeistrar

og venner. 

(ABM  26.09.2013).

tenk på talet to millionar

to millionar barn

i Syria

som svelt, frys

og har det vondt

melde dei i

dagsrevyen

det er uråd

å forstå

det flimrar forbi

i alt det andre

informasjonsmylderet

og eg kan setja

meg tilbake i

den gode stolen min

og sysla me dei

daglegdagse tinga

men to millionar

barn

det må ha uroa meg

meir enn anna

skvalder

eg tenkjer i alle fall

på dei nett no 

(ABM 25.09.2013)

Vinteren blir vel lang i år også

I dag skin sola

over store og små.

Varleg, varleg må du trå.

Flyttfuglen sturer

og held pusten nå.

Varleg, varleg må du trå.

Den lange ferda

mot sør skal han på.

Varleg, varleg må du trå.

Så held me pusten

og let vinteren rå.

Varleg, varleg må du trå.

Til fuglen igjjen

sit på greina då.

Varleg, varleg må du trå. 

(ABM 24.09.2013)

Hausten og den nye våren

23.09.2013: Eg var på fjellet i dag. Då tenkte eg på eit dikt eg skreiv i 1995. Det høver godt for denne dagen

Dei første

frostnettene.

Den klare

morgonlufta

og dei

 flammande

 fargane.

Forandring

sa dei

mot vinteren.

Men eg ser berre

den nye våren

i det klare

kalde lyset

og i det

gulbrune

gnistrande

lauvet

 på bjørketrea.

(ABM 1995)

Ein lys dag for meg og ein grå dag for mange andre

I går var eg med på

bryllaupsfeiring.

Kjekke folk,

spennande aktivitetar

og god glede.

I dag tenkte eg

tilbake på dette.

Med lett sinn.

Heilt til dess

eg såg på nyhenda

på TV om kvelden.

Det var skyting,

bombing og bråk

alle stader.

I Nigeria, i Irak

i Bergen.

Det hatefulle og

det grufulle er ikkje

langt borte.

Slik går dagane.

Den eine og

den andre

(ABM 22.09.2013)

I går og i dag

 I går skein sola

og skyene hang

over fjella

og sa ingen ting.

Fiskane i havet

gledde seg over

vindstille og

sakte straumar.

Folk gjekk omkring

og var folk i

fred og ro.

Slik var det her.

Men sola skin

mange stader.

Også der skyene

er blodraude

frå elden.

Og der folk går

omkring

og skyt kvarandre.

I dag  regnar det. 

(ABM 21.09.2013)

Romskip II

-Me er for mange

om bord i romskipet.

Nokre må gå av.

-Kven

Alle som går

inntilbeins.

Dei inntilbeinse

vart kasta av.

-Det er berre slik det 

må vera,

sa dei som var att.

Dei sa det til

kvarandre.

Og til alle som

ville høyra. 

(ABM 20.09.2013)

Romskipet I

Romskipet har

mange rom.

Kjøkken og stove.

Rom til å kvila i.

Rom for det eine

og rom for det andre.

Romskipet har også

eit rom for dei som

gret og skjer tenner.

Dette er rommet for

dei som absolutt

vil ut i

rømdene

og helsa på.

(ABM 19.09.2013)

Tenk om -

Tenk om -

alle gudane

hadde sagt til

kvarandre:

-Nei, no må me

visst stoppa all

kriginga der nede

på jorda.

Tenk om -

menneska

 hadde  sagt til

kvarandre:

-Nei, no stoppar me

alle krigane.

Tenk om -

me hadde

brukt pengane

til nyttige ting.

Nei, no vågar eg

ikkje å tenkja

meir på dette. 

(ABM 18.09.2013)

Skund deg

Linene kryssar

kvarandre over

dei høge fjella.

Dei kryssar

kvarandre i gatene,

på vegane, i

skogsliene, på

havet, i ørkenen.

Det er sant

i alle dagar

at linene

kryssar kvarandre.

Mellom alle menneske.

Og i alle menneske. 

(ABM 18.03.2013)

Du arme menneske

Frå minareten ved

Umoyyadmoskeen i

Aleppo har bøneropa

lydd i tusen år.

Moderne menneske

med internett, mobil

og alt mogleg

har skote og bomba

han i knas.

Og me som  lærte

på skulen at

menneska  for

tusen år sidan

var  rå og primitive. 

(ABM 16.09.2013)

Opplevingane følgjer deg

Hugsar du då du

var liten og fiska krabbe.

Ein liten hyssingstubb.

Du låg på kaikanten

-eller ein stein-

såg på livet i sjøen

og krabben

som kom fram.

Du og sjøen og

ingenting anna.

Tolmodig og stum

av fred og ro.

I går var eg på

krabbefest.

Timane gjekk med

sakte mat og

gode samtalar. 

(ABM 15.09.2013)

Turen til det inste i meg sjølv

Me segla langs

Vestlandskysten.

Over fjordar og langs

strender i roleg

haustver.

Rytmen frå havet

i kroppen.

Slik har vestlendingen

segla på havet i alle tider.

Eg kjende i det inste av

meg sjølv

at eg var heime. 

(ABM 14.09.2013)

Mørketid og vinter merkar oss

Det mørknar tidlegare om kvelden.

Eg merkar det.

Det merkar oss alle

på eit vis.

Eg blir mørkare

og meir innovervend.

Me førebur oss

til vinteren, seier dei.

Det er vel kanskje slik at

naturen pregar menneska.

Fastare og fastare

etter som hundreår

og tusenår

går sin gang.

Takk og pris for at

det kjem menneske til oss

frå varmare land.

Dersom me slepper dei til,

kan dei gjera den

mørke vinteren

lysare og lettare.

(ABM 13.09.2013)

Glansdagane mine

Glansdagane mine har eg

lagt bak meg.

Eg er ikkje ein gong

heilt sikker

på når eg hadde dei.

Veit du når du hadde

ein glansdag?

Lurer på om eg får

ein glansdag til.

Trur du eg vil vita

når eg har han.

Eller vil eg tenkja

etterpå

no har eg hatt den

siste glansdagen. 

(ABM 12.09.2013)